KÖY ENSTİTÜLERİ DOSYASI

Turan ÇATAL Son Güncelleme 31 Ekim 2023

KÖY ENSTİTÜLERİ DOSYASI

Yıl 1891. İzmir’de Buca’nın Kızılçullu bölgesinde bir okul kuruluyor.
Amerikan Koleji…
Misyonerlik faaliyetleri ile bilinen bu okul ilerleyen yıllarda bir mezun verecek…
Kim midir?
Adnan Menderes!
Fakat Cumhuriyet ilan ediliyor.
Atatürk bu…
Durmuyor. Kolej binası satın alınıyor, kolej kapatılıyor.
Ve sanki emperyalizme nispet yaparmışçasına bu bina Köy Enstitüsü oluyor.
İşte karşınızda; Kızılçullu Köy Enstitüsi.
Atatürk devrimlerinin etkisini Ege bölgesine bir ışık gibi yayıyor…
Ta ki; Menderes gelene kadar.
Daha sonra; Köy Enstitülerini kapatacak olan Menderes, zaman kaybetmeden vefalı(!) bir mezun olduğunu kanıtlıyor.
Binayı NATO’ya yani Amerikalılara geri veriyor.
Öğrenciler dört bir tarafa dağıtılıyor…
Bu da yetmiyor…
Kızılçullu isminin komünizmi çağrıştırdığı gerekçesiyle ve Amerikalı abileri rahatsız olmasın diye bölgenin adını Şirinyer olarak değiştiriyor.
O gün bugündür Şirinyer’deki NATO Karargahının önünden ne zaman geçsem Amerikan Koleji mezunu Menderes’in sadakatini hatırlarım.

KIZILÇULLU KÖY ENSTİTÜSÜ

Demokratikleşme, Aydınlanma, Tam bağımsızlık ve Ekonomik gelişmeyi amaçlayan;
Türk Eğitim Devrimi,
bu amaçlara ulaşabilmek için öğretmen yetiştirmeye özel bir önem verdi.
Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunu takip eden yıllarda, nüfusun %80 gibi bir oranla köylerde yaşıyor.
Bu konudaki önceliğin köy öğretmeni yetiştirme projelerinde yoğunlaşmasına neden oldu.
Devrimin toplumsallaşması sürecinde, köyün ilköğretim sorunuyla birlikte, ekonomik ve sosyal yaşamını da canlandırabilmenin amaç olarak belirlendiği,
Köy Enstitüleri;
17 Nisan 1940 tarihinde kabul edilen 3803 no’lu yasa ile kuruldu.
Yasa gereği,
1937 yılında kurulmuş olan İzmir-Kızılçullu Köy Öğretmen Okulu’nun da aralarında bulunduğu eğitim yurtları Köy Enstitülerine dönüştürüldü.
Kızılçullu Köy Enstitüsü ilk mezunlarını verdiği 1942 yılına dek çok başarılı eğitim ve öğretimi sürdürmüştür
1942 yılı aynı zamanda enstitünün kurucu müdürü olan M. Emin Soysal’ın görevden alındığı tarihtir.