Emekliler enflasyon ve asgari ücrete ezdirilmesin
Yükselen enflasyon karşısında geçim sıkıntısı yaşayan emekliler, 17 bin 2 TL olarak açıklanan asgari ücretle birlikte gelen zamları vurgulayarak maaşlarının asgari ücrete ve enflasyona ezdirilmemesini istiyor
Türkiye’de milyonlarca emekliyi ilgilendiren 6 aylık enflasyon oranı bugün belli olacak. Memur emeklileri ile SSK ve Bağkur emeklilerinin maaşlarının belirlenmesinde doğrudan rol oynayan enflasyon oranı milyonlarca kişinin yaşam şartlarını etkileyecek. Geçtiğimiz günlerde 17 bin 2 TL olarak açıklanan 2024 asgari ücreti ile birlikte tüm mal ve hizmetlere zam gelirken açıklanacak maaşların emeklileri mutlu edip etmeyeceği ise merak konusu…
Ekonomik krizin ve enflasyonun giderek tırmandığı bu süreçte; maaş artış oranlarının yanı sıra seyyanen zam, refah payı ve emekli maaşları arasındaki uçurum ile ilgili tartışmalar sürerken emeklilerin en net talebi insanca yaşanacak bir ücret… Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na (DİSK) Emekliler Sendikası (Emekli-Sen) Ege Bölge Temsilcisi Sabahattin Yeşiltepe ile Tüm Emekliler Derneği (TÜED) İzmir Şube Başkanı Zekeriya Beypınar emekli maaşlarına dair talepleri aktarırken SGK Uzmanı Dilek Ete ve Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) İzmir Şubesi Başkan Yardımcısı Fatih Kurdoğlu da konuya ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Kademeli artış olmalı
Emeklilerin maaş ve zam beklentilerine dair değerlendirmelerde bulunan DİSK Emekli-Sen Ege Bölge Temsilcisi Sabahattin Yeşiltepe, emekli maaşının en düşük asgari ücret artı enflasyon oranında zam tutarında olması gerektiğini ifade etti. Emeklilerin geçinemediğini vurgulayan Yeşiltepe, “İktidar, 20 yıldır bizim sırtımıza ağır zam yüklerini doldurup sırtımızı sıvazlıyor. Emeklilere hainlik yapıyorlar. İki dudak arası siyasetle bizi yok etmeye çalışıyor. Avrupa’da emekliler maaşlarını alınca önlerine dünya haritasının koyup hangi ülkeye gideceğini düşünürken biz çocuklarımızı ziyarete bile gidemiyoruz. Emekli maaşları hesaplanırken hem refah payı hem hazineden katkı payı hem enflasyon farkı olarak belirlenir ve kendi maaşlarının brüt toplamı üzerinden eskiden yüzde 70 üzerinde zam verirlerdi, şimdi bunu yüzde 30’lara çektiler. SSK primini kat sayıdan ödeyip bugün emekli olan bir insan 32 bin liraya yakın maaş alıyor, bu kişi yüzde 50 zam alsa maaşı 50 bin liraya yakın olacak. Peki, 7 bin 500 lira olan kişi yüzde 50 zam alırsa maaşı kaç olacak? 11 bin 250 lira olacak. Aradaki uçurum o kadar derinleşiyor ki… O yüzden kademeli artış istiyoruz. Yıllardır bize acımasızca asgari ücretin altında ücretlerle yaşamamızı dayatıyorlar. Dolayısıyla bizim talebimiz; emekli maaşının en az asgari ücret tutarına yükseltilip bunun üzerine enflasyon oranında zam verilmesi… İntibak Yasası’nın çıkarılmasını ve bununla birlikte de seyyanen zam verilmesini istiyoruz” diye konuştu.
Uçurum kapatılmalı
En düşük maaşının en az 15 bin TL olması gerektiğini dile getiren TÜED İzmir Şube Başkanı Zekeriya Beypınar, seyyanen zammın da şart olduğunu söyledi. Aksi halde en düşük emekli maaşı alanlar ile daha yüksek tutarda emekli maaşı alanlar arasındaki uçurum daha da büyüyeceğini belirten Beypınar, “Asgari ücret 17 bin TL oldu, bu şartlarda emekli maaşının da en az 15 bin TL olması gerekir. Seyyanen zamda da dengenin sağlanması gerekiyor. Emekli maaşı düşük olana seyyanen zammın yüksekten yapılması yüksek maaş alana ise seyyanen zammın düşük yapılması gerektiğini düşünüyorum. Çünkü aradaki uçurumun kapanması lazım. Refah payının da en az yüzde 10 olması lazım” ifadelerini kullandı.
Seyyanen zam şart
Konuya ilişkin, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın açıklanacak enflasyon oranına göre memur emeklisi ile SSK ve Bağkur emeklisi arasındaki farkın kapatılmaya çalışılacağına yönelik ifadelerini hatırlatan SGK Uzman Dilek Ete de şunları söyledi:
“Merkez Bankası’nın enflasyon hedefi yüzde 65… Emekliler son 6 ayın enflasyon oranıyla bağlantılı olarak düzenleme alıyor. Eğer enflasyon yüzde 65 ile sonuçlarsa ocak ayında; SSK ve Bağkur emeklisi yüzde 37.76, memur emeklisi 49.46 zam alacak. Memur emeklisinin daha fazla zam alma sebebi toplu sözleşme olması… Emekliler bir bütün olmasına rağmen birine yüzde 38 diğerine yüzde 50 zam vermek aradaki makası çok açar. Bunun kapatılması lazım. Öte yandan 2016’dan beri emekli maaşları, asgari ücretin karşısında eridi. Şu an asgari ücret 17 bin 2 TL olarak açıklandı, en düşük emekli maaşı ise 7 bin 500 TL… Arada yüzde 69 fark var. Dolayısıyla mutlaka seyyanen zam verilmesi lazım. Ayrıca ‘kök aylık’ dedikleri ucube sistemi kaldırılmalarını bekliyoruz. Refah payı için kulislerde 5 bin TL gibi bir rakam konuşuluyor ama olması gereken en düşük rakam 10 bin TL… Bütün emeklilere 10 bin TL ve üstüne enflasyon farkı vermeleri lazım. Olması gereken bu… Çünkü emekliler önce enflasyona maruz kalıyor, sonra enflasyon farkını alıyor”.
Zor günler bekliyor
Ne kadar zam yapılırsa yapılsın enflasyon durdurulamadığı sürece emeklinin yine geçim sıkıntısı yaşayacağının altını çizen TÜKODER İzmir Şubesi Başkan Yardımcısı Fatih Kurdoğlu ise, “Bu zamları geçici çare olarak görüyoruz. Fiilen yapılan bu zamların birkaç ay içerisinde eriyeceğini düşünüyoruz. Çünkü enflasyon durmuyor. Asgari ücrete yapılan, emeklilere yapılacak olan zamlar da haricen enflasyonu artıracağı için emekli ve asgari ücretli sadece birkaç ay nefes alabilecek, sonra tekrar bugünleri mumla arar olacak. Asgari ücret artışıyla birlikte tüm kalemlere zam gelmeye başladı zaten… Yani emekliyi yine zor günler bekliyor” açıklamalarında bulundu.
