DEMOKRASİ

Bir gün Sokrates yine talebeleriyle sohbet ederken bir talebesi Sokrates’ e sorar:
– “Eğer demokrasi çoğunluğun kararını kabul etmekse, adil olan da bu değil midir?
-Mesela yüz kişinin oy kullandığı bir yerde, elli bir kişinin kararına mı uymak daha adil ve doğru olur, yoksa kırk dokuz kişinin kararına uymak mı?
-Hem çok mümkündür ki, daha çok insanın daha az insandan yanılma ihtimali daha azdır.
Şu halde sizin demokrasiye karşı çıkmanız doğru olmadığı gibi haklı da sayılmaz.”
-Bunun üzerine Sokrates her zaman olduğu gibi soru cevap yöntemini kullanarak o talebeye önce sorar:
– “Bize söyler misin bilge olmak mı daha zordur yoksa cahil olmak mı daha zordur? ”
Talebe:
– “Elbette ve hiç şüphesiz bilge olmak daha zordur.
Bilge olmak için çok okumak araştırmak ve yorulmak gerekirken cahil olmak için bir şey yapmaya gerek yoktur.”
Sokrates:
– “Peki o halde bize yine söyler misin toplumlarda cahil insanların sayısı mı çok olur, yoksa bilge insanların sayısı mı çok olur? ”
Talebe:
– “Elbette ve hiç şüphesiz cahil insanların sayısı fazla olur.”
Sokrates:
– “Peki bize yine söyler misin, bir gemide yüz yolcu bulunsa, geminin nerde nasıl hangi yönde yelken açması gerektiğini kaptan mı daha iyi bilir, yoksa o yüz yolcu mu?”
Talebe:
– “Eğer yolcular içinde Denizcilik bilgisi olan yoksa pek tabi en iyi bilen kaptandır.”
Sokrates:
– “Peki o halde diyebilir miyiz ki herkes her konuda karar veremez .
Herkes bildiği yerde konuşmalı.
Her iş ehline verilmeli….”
Talebe:
– “Pek tabi olması gereken budur.”
Sokrates:
– “Peki o halde, bize yine söyler misin,
kimin hangi konuda bilgili olup olmadığını bilmeden, sadece çoğunluk oldukları için kararlarını doğru bulmak adil ve doğru olabilir mi ?
-Hem sen de kabul ettin ki,
bir toplumda cahillerin sayısı bilgelerden hep daha çok olur.”

Sokrates

*******************

ÇOĞUNLUĞUN ONAYI
YANLIŞI,DOĞRU YAPMAZ

GANDHİ

Turan ÇATAL
Araştırmacı Gazeteci-Yazar