-1600’lü yıllarda Osmanlıda Hızır peygamberin sağ olup olmadığı tartışılıyordu
* Avrupa’da Gueriche ilk jeneratörü;
* Thomas Savery de ilk buharlı makineyi yaptı
-1600’lü yıllarda Osmanlıda Hazreti peygambere saygı olsun diye “Sallallahu aleyhi vesellem”
demenin gerekip gerekmediği tartışılıyordu…
* Avrupa’da Pascal, ilk hesap makinesini;
* Newton, yerçekimi yasasını buldu…
-1700’lü yıllarda Osmanlıda Hz. peygamberin anne ve babasının mümin kabul edilip edilmeyeceği tartışılıyordu..
* Avrupa’da Newton, ”Optik” adlı kitabını
yayımladı.
* Volta, ilk elektrik bataryasını yaptı…
– 1700’lü yıllarda Osmanlıda firavunun imanla ölüp ölmediği tartışılıyordu…
* Avrupa’da J.Watt, uzun süreli çalışan buharlı makineyi yaptı;
* Montgolfier kardeşler ilk uçan balon yolculuğunu gerçekleştirdiler.
– Osmanlı bu yüzyıllarda Muhyiddin Arabî’nin Şeyh-i Ekber (Büyük Şeyh) kabul edilip edilmeyeceğini tartışırken;
* Avrupa’da Trevithick, ray üzerinde giden ilk treni (1804) yaptı…
-Bu yüzyıllarda Osmanlı kahve ve tütünün haram olup olmadığını tartışırken;
* Avrupalı stetoskobu ( Kalp ve akciğer dinleme cihazı,1816) bulmuş;
* Ampère, elektrik akımını ölçen ampermetreyi yapmış,
* Faraday, elektromanyetik kuramları geliştirmişti…
-Bu yüzyıllarda Osmanlı ezanı güzel sesle okumanın gerekli olup olmadığını tartışırken;
*Avrupalı Londra’da ilk yer altı trenini
(metro) (1863) yapmış,
*Plante, kurşunlu akümülatörü(1859),
*Graves Otis ise asansörü bulmuştu…
– Bu yüzyıllarda Osmanlı medresesi Yezit’e lanet etmenin gerekip gerekmediğini tartışırken;
* Batı’da Cooke ve Wheatstone ilk elektrikli telgrafı buldu…
– Kanuni’den sonra
yozlaşmaya başlayan Osmanlı medresesi türbelerin ziyaret edilip edilmeyeceğini tartışırken;
* Batı’da Lavoisier (1781) kimyaya nicel yöntemleri yerleştiriyor, kütlenin korunumu yasasını buluyordu.
– Bu tarihlerde Osmanlı medresesi, kandillerde toplu olarak namaz kılınıp kılına-
mayacağını tartışırken;
* Batı’da Avogadro Birleşen Hacim Oranları Yasası’nı buluyor (1811) ve kimyada yeni bir çığır açıyordu..
– Yozlaşan ve gittikçe geriye giden medrese “Selamlaşırken eğilmeli mi?” gibi (!) çok önemli bir soruya yanıt ararken;
* Batı’da J.J. Thomson atomun
yapısındaki elektronları keşfediyordu…
Günümüze gelince:
– Batı 25 Aralık 2021 tarihinde James Webb Uzay Teleskobunu uzaya gönderdi. Bu teleskopla 13,5 milyar ışık yılı uzağı, yani evrenin ilk yıldızlarının oluştuğu zamanı görmeyi olanaklı kılacak.
* Türkiye Cumhuriyeti, şarkı sözünde Hz.Adem’e hakaret edildi mi? polemiği içerisinde…
Değişen pek bir şeyin olmadığı görülmekte…
Turan ÇATAL
Araştırmacı Gazeteci-Yazar
EGEDE YAŞAM
Özgür İnternet Gazetesi – Halkın Yanında
egedeyasam.net
egedeyasam.com
egedeyasam.com.tr